به گفته جراحان پلاستیک، لیپوماتیک غبغب به یکی از محبوب‌ترین پروسیجرهای جراحی زیبایی در سال های اخیر تبدیل شده است. به خصوص پس از همه گیری کرونا، بسیاری از مردم به کارهایی روی آوردند که بیشتر از راه دور بود؛ از جمله تماس های ویدیویی. همین تماس ها باعث شد توجه به فرم صورت افزایش یافته و وجود غبغب موجب نارضایتی آنها شود. 

لیپوماتیک غبغب، یکی از رایج‌ترین عمل‌های زیبایی برای حذف چربی های اضافی ناحیه زیر چانه است که اغلب به عنوان غبغب شناخته می‌شود. این روش، موثر و کم خطر بوده و به از بین بردن رسوبات چربی در صورت و گردن و بهبود کانتورینگ ناحیه فک و صورت کمک می کند. در عمل لیپوماتیک زیر چانه یا غبغب، ابتدا برش‌های بسیار کوچک در چانه و پشت گوش‌ها ایجاد شده و از طریق کانولایی که به اندازه نوک یک خودکار است، چربی های زائد تخلیه می شود.

چه کسی کاندیدای مناسب جراحی لیپوماتیک غبغب است؟

لیپوماتیک غبغب، از آن دسته عمل های زیبایی است که تقریبا به صورت مساوی بین زنان و مردان شایع است ولی باید در نظر داشت که برای همه افراد مناسب نیست. بیشترین اثربخشی و بهترین نتایج زمانی حاصل می شود که فرد از نظر وضعیت بدنی و گروه سنی با دقت بررسی شود.

از نظر ویژگی‌های بدنی:

کسانی کاندیدای مناسب لیپوماتیک غبغب هستند که با وجود داشتن وزن نرمال و حتی در بعضی موارد لاغر تر از حد نرمال داشته و و به دلیل عوامل ژنتیکی، دچار تجمع چربی در ناحیه زیر چانه شده اند.

کیفیت پوست در این عمل، نقش تعیین‌ کننده‌ای دارد؛ بیمارانی که پوستشان سفت است و خاصیت کشسانی خوبی دارد (یعنی پوست پس از تخلیه چربی، خودش جمع می‌شود)، بهترین نتایج را از لیپوماتیک غبغب به دست می آورند. در طرف مقابل، اگر پوست افتادگی یا شلی شدید داشته باشد، تخلیه چربی غبغب، نه تنها ظاهر زیبایی ایجاد نمی‌کند بلکه ممکن است باعث بدتر شدن شلی پوست شود. در این موارد، جراحان معمولاً ترکیب لیپوماتیک با لیفت گردن یا سایر روش‌های سفت‌کننده پوست را پیشنهاد می‌کنند.

همچنین افرادی که در ناحیه غبغب، دارای چربی های فیبروتیک (سفت و رشته ای) و پراکنده هستند، کاندید مناسبی برای انجام عمل لیپوماتیک نیستند زیرا تخلیه این چربی ها دشوارتر بوده و ممکن است نتیجه خوبی به دست نیاید.

این افراد همچنین از نظر سلامت عمومی هم باید در وضعیت خوبی باشد و در صورت داشتن بیماری های زمینه ای مزمن، حتما جراح خود را در جریان بگذارد. 

از نظر سن و سال:

عامل تعیین‌کنندهٔ بعدی «سن» است، زیرا خاصیت ارتجاعی پوست با افزایش سن کاهش می یابد. تحقیقات انجام شده نشان می دهد از سن 20 سالگی به بعد قابلیت ارتجاعی پوست هر سال حدود یک درصد کاهش می‌یابد. از این رو بهترین سن انجام لیپوماتیک غبغب، زیر ۴۰ سال می باشد چون معمولا پوست سریع تر جمع و نتیجه ی بهتری از عمل حاصل می شود.‌

• افراد ۴۰ تا ۵۰ ساله: اگر پوستی نسبتاً سفت داشته باشند، می‌توانند لیپوماتیک غبغب انجام دهند اما جراح ممکن است علاوه بر لیپوماتیک از تکنیک های دیگری مانند لیفت برای جلوگیری از افتادگی پوست گردن استفاده کند.

• نتایج لیپوماتیک غبغب در چهار بازه سنی

• 20 تا 30 سالگی: در این دهه ی سنی، به دلیل خاصیت ارتجاعی بالای پوست، لیپوماتیک غبغب بدون هیچ مداخلات دیگری صورت میگیرد و پوست بعد از عمل کاملا جمع می شود.

• اواسط 30 تا 40 سالگی: در این بازه سنی، اگرچه خاصیت ارتجاعی پوست کاهش می یابد، اما معمولاً بعد از لیپوماتیک غبغب نیازی به اقدامات تکمیلی مانند لیفت گردن نیست و در اغلب موارد، استفاده منظم از گنِ مخصوص چانه و گردن کافی است تا زاویه فک به فرم دلخواه برسد.

• 50 تا 60 سالگی: در این سنین، کلاژن سازی و خاصیت ارتجاعی پوست کاهش می یابد، بنابراین احتمال افتادگی پوست گردن بعد از لیپوماتیک، افزایش می یابد و جراحان اغلب برای رسیدن به نتیجه مطلوب، مجبور به لیفت پوست گردن می شوند.

• 60 سالگی به بعد: در سنین بالاتر خاصیت ارتجاعی پوست به شدت کاهش می یابد، به همین دلیل جراح حتما بعد از لیپوماتیک از لیفت پوست گردن یا گزینه های دیگر نیز استفاده میکند. 

محل برش لیپوماتیک غبغب

در انتخاب محل برش برای انجام لیپوماتیک غبغب، جراح باید خیلی دقت داشته باشد که ناحیه انتخاب شده این دو ویژگی کلیدی رو داشته باشند:

دسترسی کامل و مناسب به تمام نواحی مورد نظر برای تخلیه یکنواخت چربی

انجام برش در چین های طبیعی صورت تا در صورت اسکار زیاد به چشم نیاید و ظاهر طبیعی چانه و گردن حفظ گردد.

بنابراین جراح معمولاً از یک یا ترکیبی از روش های زیر برای برش‌ ناحیه زیر چانه استفاده می کند:

1. برش زیر چانه:

در این روش، برش در خط طبیعی بین گردن و چانه ایجاد می شود. این ناحیه به طور طبیعی دارای فرورفتگی و چین می باشد که جای زخم را پنهان می کند و چون در مرکز گردن قرار دارد به جراح این امکان را می دهد که برای خارج کردن یکنواخت چربی ها، کانولا را به جهات مختلف حرکت دهد.

2. برش‌ پشت گوش:

این برش دقیقاً در محل اتصال پوست گردن به لاله گوش ایجاد می‌شود. موقعیت آن به گونه‌ای است که دسترسی خوبی به چربی‌های ناحیه جانبی گردن فراهم می‌کند. این برش برای افرادی که به دنبال ایجاد زاویه فک مشخص و برجسته هستند، بسیار مناسب است. از آنجا که این ناحیه زیر سایه طبیعی گوش قرار دارد، در صورت باقی ماندن جای زخم، قابل مشاهده نخواهد بود.

3. برش جلوی گوش (در شرایط خاص):

در بعضی موارد به دلیل تجمع شدید چربی در غبغب و همچنین شلی و افتادگی پوست گردن، جراح علاوه بر خارج کردن چربی، نیاز به کشیدن پوست نیز دارد تا ظاهر زیبایی به صورت داده و از افتادگی آن جلوگیری کند. در این شرایط، ایجاد برش در امتداد خط طبیعی بین گوش و گونه خواهد بود. 

برش جلوی گوش در لیپوماتیک ساده استفاده نمی شود؛ مگر زمانی که همراه با لیفت گردن انجام شود.

نحوه انجام جراحی لیپوماتیک غبغب

لیپوماتیک غبغب بسته به شرایط بیمار و تصمیم جراح، می‌تواند در بیمارستان تحت بیهوشی عمومی یا در کلینیک و به صورت سرپایی انجام شود. 

در کلینیک، لیپوماتیک از طریق بی‌حسی موضعی و به همراه آرام‌بخش و یا فقط تحت بی‌حسی موضعی، بدون استفاده از شل‌کننده‌های عضلانی سیستمیک یا داروهای ضد اضطراب انجام می شود. انجام لیپوماتیک بدون بیهوشی این مزیت را دارد که بیمار می تواند در تغییر حالت سر با جراح همکاری کند.

 1. مشاوره اولیه و بررسی وضعیت بیمار

قبل از هر کاری، شما باید یک جلسه مشاوره با جراح خود داشته باشید تا میزان چربی ها، کیفیت پوست و ساختار استخوان چانه و گردن بررسی شود. همچنین از نظر وجود هر نوع بیماری زمینه ای و یا حساسیت دارویی و وضعیت سلامت عمومی، از شما سوال پرسیده می شود تا از ایمنی و موفقیت جراحی اطمینان حاصل شود.

 2. آماده‌سازی قبل از عمل

بعد از بررسی های بالینی، پزشک نواحی تجمع چربی و محل‌های مناسب برای ایجاد برش را روی پوست علامت‌ گذاری می‌ کند. سپس ناحیه غبغب به صورت موضعی بی حس می شود. در بعضی مواقع برای کاهش استرس بیماران، از داروهای آرام بخش هم استفاده می شود.

 3. ایجاد برش‌ و تزریق محلول تومسنت

برشهایی کوچک به اندازه  2- 3 میلیمتر در چین طبیعی زیر چانه و پشت لاله گوش ایجاد می شود. سپس برای جلوگیری از خونریزی و بی حسی، محلول تومسنت از طریق برش ها وارد بافت چربی می شود. این محلول که شامل لیدوکائین، اپی نفرین و سرم نمکی است؛ باعث بی‌حسی کامل ناحیه، کاهش خونریزی و شل شدن چربی‌ها برای تخلیه آسان تر می‌شود.

4. ورود کانولا و شروع تخلیه چربی

در مرحله بعد، کانولا که یک میله باریک است، از طریق برش های ایجاد شده وارد بافت چربی می شود . سپس با حرکات ارتعاشی ملایمی که ایجاد میکند به دقت چربی ها تجزیه و دستگاه لیپوماتیک با مکشی ملایم چربی ها را خارج میکند. 

به دلیل ظرافت و کوچکی کانولا، جراح می تواند با دقت بیشتر چربی های غبغب را به صورت یکنواخت خارج کرده و یک زاویه زیبا بین گردن و چانه ایجاد کند. 

5. اتمام کار و بستن برش‌ها

بعد اتمام تخلیه چربی ها، برش های ایجاد شده، معمولا بدون نیاز به بخیه بسته می شوند اما در صورت خونریزی، با بخیه های ظریف ترمیم و پانسمان می شوند. سپس بلافاصله بعد از عمل از گن های چانه ای یا گردنی استفاده می شود؛ تا با فشاری که روی غبغب می آورد، باعث فرم دهی بهتر و کاهش تورم ناحیه شود.

آمادگی های قبل از جراحی لیپوماتیک غبغب

3 الی 4 هفته قبل از جراحی:

• مصرف دخانیات، سیگار و نیکوتین باعث کند شدن روند بهبودی زخم ها پس از عمل می شوند. بنابراین توصیه می شود مصرف دخانیات را از ۴ هفته قبل از جراحی قطع کنید.

2 هفته قبل از جراحی:

• از مصرف غذاها، نوشیدنی‌ها و مکمل‌های گیاهی که باعث رقیق شدن خون و افزایش خطر خونریزی می شوند، خودداری کنید؛ از جمله: آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، موترین، رقیق‌کننده‌های خون، ویتامین E، امگا ۳، روغن ماهی و الکل.

همچنین تحقیقات نشان داده‌اند که مکمل‌های ویتامین C می‌توانند روند ترمیم زخم‌ها را حتی در افرادی که کمبود ویتامین C ندارند، بهبود بخشند.

1 هفته قبل از جراحی:

•یک هفته قبل و بعد از جراحی، از مصرف الکل خودداری کنید. مصرف الکل ممکن است فشار خون را بالا برده و باعث خونریزی شود.

• از گذاشتن مژه های مصنوعی قبل از عمل خودداری کنید.

شب قبل از جراحی:

• از ۸ ساعت پیش از زمان جراحی، هیچ‌گونه غذا یا نوشیدنی مصرف نکنید. عدم رعایت این دستورالعمل، ممکن است منجر به لغو جراحی شما شود. با این حال، در صورت نیاز می توانید داروهای خاص را با یک جرعه کوچک آب بخورید.

• اولین دوز آنتی‌بیوتیک خود را شب قبل از جراحی مصرف کنید.

• شب قبل از جراحی با صابون ضد باکتری دوش بگیرید و ناحیه صورت و گردن خود را کامل بشویید. از به کار بردن لوسیون، عطر یا سایر محصولات مراقبت پوستی، خودداری کنید.

• موهای ناحیه گردن و صورت خود را اصلاح کنید.

مراقبت های بعد از عمل لیپوماتیک غبغب

برای بهبودی سریع و رسیدن به نتیجه دلخواه، رعایت دستورالعمل های زیر بسیار حائز اهمیت است:

داروها:

مدیریت درد: پزشک معالج شما برای کنترل درد بعد از عمل، داروهای مسکن تجویز خواهد کرد. در صورت داشتن درد، طبق دستور پزشک خود از این دارو ها استفاده کنید. از مصرف داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن و … خودداری کنید؛ زیرا ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهند.

آنتی‌بیوتیک‌ها: برای پیشگیری از عفونت حتما آنتی بیوتیک های خود را طبق دستور پزشک، سر ساعت مصرف کنید. باید توجه داشته باشید هر تعداد آنتی بیوتیکی که برای شما نوشته شده است را باید کامل مصرف کنید.

حالت تهوع: در صورت بیهوشی عمومی، ممکن است پس از به هوش آمدن، دچار حالت تهوع شوید. در این صورت، از داروهای ضد تهوع تجویز شده، استفاده نمایید.

تغذیه:

بعد از عمل، از مصرف غذاهای سفت تا 48 ساعت خودداری کرده و رژیم غذایی خود را با مایعات شروع کنید.

رژیم کم چرب و پر پروتئین توصیه می شود، زیرا پروتئین به بهبود سریع زخم ها کمک میکند. 

میزان مصرف سدیم را کم کنید چون مصرف غذاهای شور، موجب افزایش ورم در ناحیه می شود.

روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید تا هیدراته بمانید. حتی اگر اشتهای زیادی ندارید،  نوشیدن آب و شیک های پروتئینی را فراموش نکنید.

فعالیت:

شروع فعالیت بلافاصله بعد از عمل جراحی بسیار مهم است. این کار از تجمع چربی در رگهای خونی پا جلوگیری می کند. 2 الی 5 روز بعد از عمل می توانید کارهای روزمره خود را شروع کنید، اما نباید فعالیت شدید داشته باشید.

چانه بند ارائه شده را به مدت ۲ هفته بپوشید تا تورم به حداقل رسیده و فرم دهی ناحیه بهتر انجام شود. مطمئن شوید که کاملاً اندازه است و خیلی تنگ نباشد.

در هنگام مصرف داروهای مسکن از رانندگی با وسیله نقلیه خودداری کنید.

از مسافرت با هواپیما در هفته اول خودداری کنید چون باعث افزایش ورم ناحیه می شود و در صورت مسافرت زمینی، هر دو ساعت یکبار توقف کرده و استراحت کنید.

بعد از 5 روز استراحت، می توانید به کار خود بازگردید، اما فعالیت سنگین انجام ندهید. 

تا زمانی که برش‌ها به طور کامل بهبود نیافته‌اند، فعالیت جنسی نداشته باشید.

هنگام خواب، سر خود را حدود ۳۰ تا ۴۰ درجه بالاتر از سطح بدن قرار دهید (با استفاده از ۲ تا ۳ بالش). از خوابیدن به پهلو نیز خودداری کنید. صاف نگه داشتن بدن، تورم را به حداقل می‌رساند. این کار را به مدت یک تا دو هفته پس از عمل ادامه دهید.

شما یک روز پس از عمل، می توانید به حمام بروید، اما از مالیدن ناحیه برش‌ها خودداری کرده و پس از شستشو، آن را به‌خوبی خشک و روی آن پانسمان بگذارید. از پماد، لوسیون یا سایر کرم‌های مراقبت از پوست روی برش استفاده نکنید، مگر اینکه دستور خود پزشک معالج باشد.

مزایای جراحی لیپوماتیک غبغب چیست؟

از بین بردن غبغب:

چربی غبغب یکی از مقاوم ترین چربی های بدن می باشد که اکثر مواقع با رعایت رژیم غذایی و ورزش هم از بین نمی رود. بنابراین لیپوماتیک یکی از موثرترین و کم تهاجمی ترین روش ها برای از بین بردن غبغب به شمار می رود.

بهبود زاویه فک و فرم صورت:

لیپوماتیک با حذف چربی های اضافه اطراف گردن و غبغب، باعث باریک تر و کشیده تر دیده شدن گردن در زنان و همچین زاویه فک تراشیده و جذاب در مردان می شود.

کم تهاجمی و ایمن:

لیپوماتیک از طریق برش های کوچک و تحت بی حسی موضعی انجام می شود. این امر باعث می‌شود که این روش، نسبت به سایر گزینه های جراحی، کم‌تهاجمی‌تر و کم‌خطرتر باشد.

روند سریع:

مدت زمان انجام لیپوماتیک غبغب، کوتاه است و برای انجام آن، با توجه به سابقه و مهارت جراح، کمتر از یک ساعت زمان نیاز است.

افزایش اعتماد به نفس:

بسیاری از بیماران پس از دستیابی به ظاهری لاغرتر و چهره ای جوان تر و زاویه دارتر، احساس اعتماد به نفس بیشتری می‌کنند.

حداقل درد، کبودی و دوران نقاهت کوتاه:

کوچک بودن سایز کانولا و حرکات ارتجاعی ملایم باعث می شود، کمترین آسیب به بافت های اطراف وارد شود؛ همین امر موجب کاهش درد، تورم و خونریزی پس از عمل شده و فرد می تواند در کمتر از یک هفته، فعالیت های روزمره خود را از سر بگیرد.

نتایج پایدار:

در روش لیپوماتیک، سلول های چربی بالغ، کاملا برداشته می شود و در صورت رعایت رژیم غذایی و حفظ وزن، نتایج آن می تواند ماندگار و طولانی باشد.

تحریک کلاژن سازی و سفتی نسبی پوست:

حرکات ارتعاشی کانولا، با تحریک مکانیکیِ لایه های زیرین پوست، فیبروبلاست‌ها را فعال می کند. این امر باعث تحریک کلاژن سازی طی ماه‌های آینده پس از عمل می شود؛ بنابراین پوست غبغب کمی سفت‌تر و یکنواخت‌تر از قبل به نظر می رسد.

عوارض جراحی لیپوماتیک غبغب چیست ؟

لیپوماتیکِ غبغب به‌ طور کلی در زمرهٔ جراحی‌های کم‌ تهاجمی و کم‌ خطر قرار می‌گیرد؛ با این حال، چون این ناحیه حاوی اعصاب سطحی فراوان، عروق مهم و راه هوایی است،  آگاهی از عوارض احتمالی آن برای بیمار و تیم درمانی ضروری است.

۱. خون‌ریزی و هماتوم

در ساعات اول مهم‌ترین نگرانی، تشکیل هماتوم (تجمع خون زیر پوست) است. اگرچه به‌دلیل تزریق محلول تومسنت و حرکات نرمِ کانولا، خون‌ریزی عموماً محدود است، اما در صورت بروز، می‌توان از پانسمان فشاری جهت کنترل آن استفاده کرد.

۲. ورم و ادم لنفی

در بعضی از بیماران که بستر لنفاوی حساستری دارند، ادم می‌تواند تا چند هفته طول بکشد. در این حالت، بیمار ممکن است زیر چانه احساس وجود "توده ی لاستیکی" داشته باشد. ماساژ لنفی ملایم و استفادهٔ مداوم از گن چانه، پخش مایع میان‌بافتی را تسریع می‌کند.

۳. کبودی و تغییر رنگ پوست

به دلیل حرکت کانولا زیر پوست و برداشتن چربی، کبودی ناحیه گردن تا یک هفته اول طبیعی می باشد. 

۴. بی‌حسی یا گزگز

در مسیر کانولا، اعصاب حسی فراوانی وجود دارد. کشش یا تحریک این اعصاب، موجب ایجاد احساس کرختی یا سوزن‌ سوزن‌ شدن می شود. بر اساس یک مطالعه علمی که روی ۹۸۷ بیمار انجام شده است، بی‌حسی معمولاً ظرف سه ماه فروکش می‌کند. همچنین آسیب عصب پایدارِ بسیار نادر گزارش شده است.

5. ناهمواری پوست غبغب 

اگر ضخامت چربی باقیماندهٔ یکنواخت نباشد یا پوست خاصیت ارتجاعی خوبی نداشته باشد، ناحیه غبغب ممکن است ناهموار به نظر برسد. تکنیک رفت‌ و برگشت یکنواخت جراح، بستن صحیح گن و ماساژهای دوره‌ای، سه اهرم اصلی در پیشگیری و اصلاح ناهمواری پوستی پس از لیپوماتیک غبغب هستند. 

۶. باقی ماند جای زخم

برش‌های ۲-۳ میلی‌متری معمولاً پس از چند ماه محو می‌شوند، ولی در برخی افراد مستعد ( دارای پوست تیره یا سابقهٔ کلوئید)، امکان برجسته یا منقبض شدن اسکار وجود دارد. استفاده از کرم‌های ترمیم‌ کننده یا لیزر درمانی در صورت نیاز می‌ تواند مؤثر باشد.

۷. عفونت 

عفونت در لیپوماتیک غبغب، بسیار پایین و کمتر از یک درصد گزارش شده است؛ با این حال، در صورت مشاهده علائمی مانند درد شدید، گرمی پوست و ترشح بدبو، سریعاً به پزشک معالج مراجعه و طبق صلاحدید ایشان آنتی بیوتیک مناسب را شروع کرد. 

هزینه انجام عمل لیپوماتیک غبغب

در ایران، قیمت لیپوماتیک زیرِ چانه را نمی‌توان با یک عدد ثابت نشان داد؛ زیرا تعرفهٔ دولتی برای عمل‌های زیبایی وجود ندارد و هر مرکز با توجه به مهارت جراح، نوع بی‌حسی و تجهیزات خود، رقم خود را اعلام می‌کند. با این حال، لیپوماتیک غبغب در ساده‌ترین حالت می‌تواند از حدود ۱۰ میلیون تومان آغاز شده و در کلینیک‌های VIP تهران به حدود ۹۵ میلیون تومان برسد.